ÇOCUK HAKLARI

Çocuk hakkı bir insan hakkıdır. Hem ülkemizde hem de bütün dünyada kabul gören ve uluslar arası insan hakları belgelerinde yer alan bu haklara herkes saygı göstermelidir. Bu haklar; dünyanın her yerinde geçerlidir, bu hakları kimse sizin elinizden alamaz, vazgeçiremez, bu hakların hepsi eşit öneme sahiptir, bu haklar birbiriyle bağlantılı ve ilişki içindedir. Bu haklar 10 Aralık 1948’de kabul edilen Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi’nde ve 20 Kasım 1989 tarihinde kabul edilen Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi’nde yer alırlar. Ayrıca Türkiye Cumhuriyeti Anayasası uyarınca çıkarılan kanunlarla da Türkiye bu hakları kabul etmiştir. Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi, 18 yaşın altındaki tüm çocukların ve gençlerin haklarını özel olarak koruma altına almıştır (http://www.ihd.org.tr/wp-content/uploads/2018/01/%C3%87ocuk-Haklar%C4%B1-%C4%B0nsan-Haklar%C4%B1d%C4%B1r.pdf ).
Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi’ne göre çocuk “Çocuk  üzerinde geçerli yasalar yetişkinliği daha erken yaşta kabul etmiyorsa, on sekiz yaşının altındaki bütün insanlar” olarak tanımlanır.
BM' nin çocuk haklarına göre, çocuklar savunmasızdır ve özel koruma ve destek hakkına sahiptir. Çocuk haklarıyla ilgili belgelere bakıldığında önemli belgeler şunlardır: 1924 Cenevre Çocuk Hakları Bildirgesi, 1959 Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Bildirgesi, 1989 Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi’dir.
Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi’ndeki Hak Çeşitleri; Temin Edici ya da İhtiyaçlarınızı Karşılayan Haklar, Koruyucu Haklar, Katılım Hakları’dır. Bazı hakları şöyle sıralayabiliriz: Bütün çocukların aileleriyle ya da onlara en iyi bakacak kişilerle olma hakkı vardır, yeterli yiyecek ve temiz su hakları vardır, yeterli yaşam koşullarına sahip olma hakları vardır, sağlık hizmeti alma hakları vardır. Engelli (fiziksel veya zihinsel) çocukların özel bakım ve eğitim hakları vardır. Bütün çocukların oyun hakları vardır, ücretsiz eğitim hakları vardır. Bu hak sizin anadilinizi ve inançlarınızı öğrenme ve buna göre eğitim alma hakkını da içerir. Bütün çocukların güvende olma, zarar görmeme ve ihmal edilmeme hakları vardır.  Çocuklar, ucuz emek gücü veya asker olarak kullanılamazlar. Çocuk işçiliği yasaktır. Bütün çocukların şiddete, hakarete, ayrımcılığa karşı korunma hakları vardır, cinsel istismar ve sömürüye karşı korunma hakları vardır (http://www.ihd.org.tr/wp-content/uploads/2018/01/%C3%87ocuk-Haklar%C4%B1-%C4%B0nsan-Haklar%C4%B1d%C4%B1r.pdf ).
Kısacası yukarıda belirtildiği üzere; çocuklar da haklara sahiptir. Hiçbir çocuğa ayrım yapılamaz. Çocukların beslenme, barınma, giyim, oyun oynama, eğitim ve sağlık gibi temel hakları vardır. Şiddet, istismar ve tehlikelere karşı korunma hakları vardır. Ayrıca  4857 sayılı İş Kanunu’na göre 15 yaşını doldurmamış çocukların çalıştırılması yasaktır, fakat 14 yaşını tamamlamış, zorunlu ilköğretimini bitirmiş çocuklar bedensel, zihinsel, sosyal, ahlaki gelişimleri ve okullarına devamına engel olmayacak hafif işlerde çalışabilirler.
 Sonuç itibariyle; çocuklarımızın kişiliğinin tam olarak gelişebilmesi için sevgi ve anlayışın olduğu sağlıklı ortamda yetiştirmeli ve onların haklarına saygı duymalıyız. Çocuklar geleceğimizdir. Sevgili çocuklar 1 Ekim “Dünya Çocuk Günü”nüz kutlu olsun…